- күнгей
- güney
Қазақша-түрікше сөздік. 2009.
Қазақша-түрікше сөздік. 2009.
қарамала — зат. бот. Гүлі ұсақ; сарғыш жасыл, биіктігі 3 м, таудың күнгей беттерінде өсетін бұта … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қырғи — зат. Қаршыға тұқымдасына жататын жыртқыш құс. Дене тұрқы 30 43 см, қанатын жайғандағы ұзындығы 18 26 см, салмағы 120 280 г. Ұрғашысы еркегінен үлкенірек. Еркегінің арқасы көкшіл сұр, төбесі қара, көзінің айналасы ақ, бауыры ақ сары қоңыр дақты.… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
боркемік — (ҚХР) 1. бос, борпылдақ. Таудың күнгей бетінің тастары б о р к е м і к бос екен (ҚХР). 2. осал, жасық, нашар … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дәп — 1 (Сем.: Абай, Шұб.; ҚХР) нақ, дәл. Мен көргенде, ол д ә п осы арада тұр еді (Сем., Абай). Бұл сөз көбіне дәп осы, дәп сол, дәп солай секілді тіркестердің құрамында ұшырайды 2 (Маң., Маңғ.; Қарақ.) әдет ғұрып, дәстүр. Біздің елде мұндай д ә п жоқ … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
күнес — (Сем., Абай) күн жақ бет, күнгей. К ү н е с жақта үлкен ақ үй тігіліпті (Сем., Абай). Бай үйінің сыртын жағалап, жүк жиылған к ү н е с жақта ақырын күбілеп ойнайды (М. Әу., Абай жолы, II) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
күнікей — (Қост., Жанг.) күнгей, күн жақ. Осы кезде к ү н і к е й беттер жібіп, еріп жататын (Қост., Жанг.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қалампыр — 1 (Жамб., Қорд.) қызыл бұрыш. Дүнгендер қ а л а м п ы р д ы көп егеді (Жамб., Қорд.). Алматы облысында келімдәрі түрінде айтылады 2 (Шымк., Түркіс.) тауда өсетін шөп түрі. Қ а л а м п ы р таудың күнгей бетінде өспейді, көлеңке жағында өседі. Қ а… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақбүйрек — зат. бот. Таудың күнгей беттерінде өсетін, жапырақтары бүйрекке ұқсас емдік шөп. Малдың құрт ауруын емдейді. Кейінгі кезде халық малды құрт ауруынан жазатын дәріні тапты. Ол а қ б ү й р е к деп аталатын шөп. Мен осы шөппен құрт болған малды көп… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақтаңлақтан — ет. Ақтаңлақ болу, таңлақ таңлақ болып қалу, теңбілдену. Көгілдір тартқан шуаққа сөгіліп сала берген ақ дала а қ т а ң л а қ т а н ы п, төбешіктердің күнгей беті кәдімгідей қарабайырланып қалды (Лен. жас, 13.04.1973, 2) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
көзайна — зат. жаңа. Лупа. Қаратаудың күнгей теріскейі лупаны – к ө з а й н а дейді (Қаз. әдеб., 11. 12. 1987, 11) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
күніскей — сын. сөйл. Күнгей. Ақтөс тастың к ү н і с к е й бетіне барып жатты (С. Бақбергенов, Кентау, 136) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі